Klachten rondom het bovenbeen/heup komen regelmatig voor. De heup wordt gevormd door de kop van het bovenbeen (femur) en de bekkenkom (acetabulum). Het heupgewricht kan bijvoorbeeld door middel van slijtage, een slijmbeursonsteking of overbelasting, nare klachten veroorzaken. Pijn rondom de heup met eventueel uitstraling naar de rug of het been tijdens activiteiten zijn hierbij de voornaamste klachten. Spierkrachtsverlies ligt op de loer. Heupprothese l Nieuwe heup
Voorbeelden van klachten waarin de fysiotherapeut iets voor je kan betekenen:
Coxartrose heup/ slijtage heup
Heupartrose is een veelvoorkomende klacht. Het kraakbeen in het heupgewricht raakt hierbij beschadigd waardoor de heup pijnlijk en stijf wordt.
Heupfractuur/ breuk
Vrijwel altijd ontstaat een breuk als gevolg van een val of een ongeluk. Vaak staat pijn op de voorgrond en kan je niet meer op het pijnlijke been steunen of lopen. Het been staat vaak naar buiten gedraaid. Vrijwel altijd moet je worden geopereerd. Afhankelijk van de breuk wordt bepaald of de heup gefixeerd kan worden (pin) of dat je een nieuwe heup krijgt (heupprothese).
Heupdysplasie
Heupdysplasie is een aangeboren afwijking waarbij de kop niet goed in de kom past met als gevolg dat het gewricht niet optimaal beweegt. De kom kan te ondiep zijn of slecht gevormd, maar ook de kop kan een afwijkende vorm hebben waardoor deze niet goed past. Het gevolg is dat de heup gemakkelijk ‘uit de kom’ kan schieten (heupluxatie).
Iliopsoas syndroom
Bij het iliopsoas syndroom zijn de slijmbeurs en/of pees van de iliopsoas spier aangedaan. Dit resulteert in pijn aan de voorzijde van de heup, in de liesregio. Het iliopsoas syndroom wordt regelmatig niet herkend als oorzaak van heuppijn.
Trochanter major pijnsyndroom
Pijn aan de buitenzijde van de heup (trochanter major) die optreedt tijdens het lopen is hierbij herkenbaar. De klachten kunnen zowel geleidelijk als acuut ontstaan. De pezen en spieren kunnen in kwaliteit achteruitgaan.
Heup Impingement
Bij een heup impingement raakt een bindweefselring of het heupkraakbeen ingeklemd tussen de heupkop en de heupkom. Dit heeft pijn in de heup tot gevolg. Het ontstaan van een heup impingement komt meestal door een afwijkende vorm van de heupkop of heupkom. Hierdoor passen de kop en de kom niet goed meer in elkaar. Als gevolg hiervan kan het kraakbeen en de bindweefselring ingeklemd raken. De standsafwijking van het heupgewricht geeft op zichzelf geen klachten. Echter, als deze standsafwijking beschadigingen aan het kraakbeen of aan de bindweefselring veroorzaakt, dan kunnen klachten ontstaan. Deze beschadigingen kunnen ontstaan doordat heupkop en de heupkom door de standsafwijking veelvuldig en onder grote krachten op elkaar komen.
Quadricepsblessure
Bij een acuut quadriceps letsel scheuren enkele of meerdere vezels van de quadriceps, waarna de (sport)activiteit over het algemeen niet voortgezet kan worden. Vaak gebeurt dit tijdens een versnelling of explosieve krachtsinspanning, denk bijvoorbeeld aan een sprint in een voetbalwedstrijd. Meestal ontstaat een dergelijke blessure aan het begin van een training of wedstrijd wanneer de spieren niet goed opgewarmd zijn of juist aan het einde wanneer de vermoeidheid de kop opsteekt.
Hamstringblessure
De spier aan de achterzijde van het bovenbeen is beschadigd. Beschadiging ontstaat meestal gedurende het sporten (sprinten of plotseling afremmen) of bij een onverwachtse beweging tijdens het dagelijkse leven. Je krijgt een felle pijnsteek in het bovenbeen die lijkt op een zweepslag. Het kan aanvoelen als kramp.
Rectus femoris tendinopathie
De pees aan de voorzijde van het bovenbeen (de rectus femoris) is ontstoken. Dit geeft een vervelende pijn aan de voorzijde van de heup. Een aangedane pees geeft pijn als de spier zich aanspant of op rek gebracht wordt.
Ruptuur quadriceps
Een scheur van de spier aan de voorzijde van het bovenbeen. Spiervezels kunnen overrekken, (gedeeltelijk) in of afscheuren. Dit geeft pijn bij aanspannen of rekken van een spier en komt veel voor bij explosieve sporten (bv. sprinten). Herstel duurt 6 tot 10 weken.
Femur fractuur
Een breuk-, barst- of verbrijzelletsel aan het dij-/ bovenbeen. In het bovenste deel van het bot wordt dit een “gebroken heup” genoemd. Indien er sprake is van een “mooie” breuk dan is een operatie niet nodig (conservatief beleid). In andere gevallen zal er geopereerd moeten worden. Er is vaak sprake van een onvermogen om het been te bewegen of om erop te staan. Het been ligt vaak naar buiten toe gedraaid.